1 ઓક્ટોબરથી નિયમો બદલાશે : તમામ સરકારી કામ માત્ર જન્મ પ્રમાણપત્રથી થશે.જન્મ અને મૃત્યુની નોંધણી (સુધારો) અધિનિયમ 2023 1 ઓક્ટોબર 2023થી દેશભરમાં લાગુ થવા જઈ રહ્યો છે. મતલબ કે હવેથી બર્થ સર્ટિફિકેટનું મહત્વ ઘણું વધી જશે. આ પ્રમાણપત્રનો ઉપયોગ એકલા શાળા કોલેજમાં પ્રવેશ, ડ્રાઇવિંગ લાયસન્સ માટેની અરજી, મતદાર યાદીમાં નામનો સમાવેશ, આધાર નોંધણી, લગ્ન નોંધણી અથવા સરકારી નોકરીની અરજી માટે કરવામાં આવશે.
કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયે બુધવારે એક નોટિફિકેશન જારી કરીને આ અંગેની જાહેરાત કરી છે. સંસદના બંને ગૃહોએ ગયા મહિને પૂરા થયેલા ચોમાસા સત્રમાં જન્મ અને મૃત્યુની નોંધણી (સુધારા) બિલ, 2023 પસાર કર્યું હતું. જેમાં 1969ના કાયદામાં સુધારો કરવાની માંગ કરવામાં આવી હતી.
1 ઓક્ટોબરથી નિયમો બદલાશે : તમામ સરકારી કામ માત્ર જન્મ પ્રમાણપત્રથી થશે.
જન્મ અને મૃત્યુ નોંધણી (સુધારો) અધિનિયમ લાગુ થયા પછી, આધારથી તમામ જરૂરી સરકારી દસ્તાવેજો બનાવવા માટે જન્મ પ્રમાણપત્રનું મહત્વ વધશે. આ બિલ 1 ઓગસ્ટના રોજ લોકસભામાં અને 7 ઓગસ્ટ 2023ના રોજ રાજ્યસભામાં પસાર થયું હતું. આ પછી હવે કેન્દ્ર સરકારે આ અંગે નોટિફિકેશન બહાર પાડીને જાહેરાત કરી છે કે નવા નિયમો 1 ઓક્ટોબરથી લાગુ કરવામાં આવશે.
ચીફ રજીસ્ટ્રારની નિમણૂંક કરવામાં આવશે
આ કાયદો ભારતના રજિસ્ટ્રાર જનરલને નોંધાયેલ જન્મ અને મૃત્યુના રાષ્ટ્રીય ડેટાબેઝને જાળવવાની સત્તા આપે છે. આ માટે તમામ રાજ્યો દ્વારા ચીફ રજિસ્ટ્રાર અને રજિસ્ટ્રારની નિમણૂક કરવામાં આવશે. આ અધિકારીઓ રાષ્ટ્રીય ડેટાબેઝમાં નોંધાયેલા જન્મ અને મૃત્યુના ડેટાને શેર કરવા માટે બંધાયેલા રહેશે. મુખ્ય રજીસ્ટ્રાર રાજ્ય સ્તરે એક સમાન ડેટાબેઝ તૈયાર કરશે.
નિયમોમાં ફેરફાર કરીને તમને આ લાભો મળશે
વિધેયકનો મુખ્ય ઉદ્દેશ નોંધાયેલ જન્મ અને મૃત્યુ માટે રાષ્ટ્રીય અને રાજ્ય-સ્તરના ડેટાબેઝની સ્થાપના કરવાનો છે. આ પહેલ અન્ય ડેટાબેઝ માટે અપડેટ પ્રક્રિયાઓને વધારવાની, કાર્યક્ષમ અને પારદર્શક જાહેર સેવાઓને પ્રોત્સાહન આપવા અને સામાજિક લાભ પહોંચાડવાની અપેક્ષા છે.
બિલ કોણે રજૂ કર્યું?
કેન્દ્રીય ગૃહ રાજ્ય પ્રધાન નિત્યાનંદ રાયે કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ વતી આ બિલ લોકસભામાં રજૂ કર્યું હતું. આ બિલના અમલીકરણ પછી, જન્મ નોંધણી દરમિયાન માતાપિતા અથવા વાલીનો આધાર નંબર જરૂરી રહેશે.
